Bijziendheid en de oorzaken ervan
Lezen? Geen probleem! Maar veraf wordt alles onscherp. Mensen aan de andere kant van de straat zijn niet te herkennen, verkeersborden worden troebel, de film in de bioscoop lijkt wel waterverf. Tenzij u op de eerste rij zit.
De diagnose luidt: Bijziendheid (myopie). Wie "bij"-ziend is, kan zonder problemen dichtbij zien, maar alles wat verder ligt, is maar met moeite en eerder slecht te herkennen. Experts schatten dat ten minste één derde van de inwoners van Nederland deze refractieafwijking heeft.
De oorzaak voor bijziendheid is in veel gevallen een te lange oogas, een te sterke breking door de ooglens of een combinatie van de twee. Ongeacht de oorzaak worden bij bijziendheid de lichtstralen voor het netvlies gebundeld. Er ontstaat een onscherp beeld.
Het eerste teken is mogelijk een slecht zicht 's nachts. Je rijdt in het donker op de weg en ziet zelfs de verlichte borden in de verte enkel onscherp. Overdag wordt bijziendheid duidelijk als de bomen plots enkel nog als "groen geheel" worden waargenomen en de bladeren en twijgjes niet meer duidelijk apart te zien zijn.
Mensen die bijziend zijn, zijn zeker niet onbeleefd: ze herkennen gezichten en mensen gewoon te laat! "Was dat niet net de leraar van onze zoon?" En de zoon ontdekt pas dat hij bijziend is als hij hetgeen de leraar in de klas op het bord schrijft moeilijk kan lezen.
Overigens:
Wist u al dat u de buitenste oogspieren niet kunt "trainen"? Ze zijn ook fit zonder oog-oefeningen, want ze zijn voortdurend in actie, ook als we slapen! Een oogspiertraining tegen myopie is een kortzichtige vergissing!
Om deze refractieafwijking in het begin te compenseren, knijpen bijzienden de ogen tot spleetjes als ze in de verte kijken. Ze trekken dan een vragend "knipperend gezicht", en dat heette bij de Oude Grieken myops. Daarom noemt met bijziendheid ook wel myopie. Dat knipperen heeft een gelijkaardig effect als het sluiten van het diafragma bij een camera: dan ontstaat er meer scherptediepte.
Ga maar klagen bij uw ouders: bijziendheid is in heel wat gevallen erfelijk! De kinderen van ouders met bijziendheid zijn in 60% van de gevallen ook bijziend. Maar er zijn ook "risicofactoren" voor bijziendheid.
Let tijdens het lezen of schrijven altijd op een goede verlichting! Oogartsen raden aan om bijziendheid zo vroeg mogelijk met een bril te corrigeren.
Bijziendheid kan tijdens een gewone bepaling van de brilsterkte bij de opticien of optometrist worden vastgesteld. Als er sprake is van myopie, kiest de opticien een negatief glas (verstrooiingslens). Dat brillenglas verandert de lichtinval voor de ogen, zodat de lichtstralen net zoals bij iemand die normaal ziet net op het netvlies worden gebundeld. De maateenheid voor de breking heet dioptrie (kort: dpt). Mensen met bijziendheid hebben een negatieve breking nodig voor de correctie. Daarom staat er voor het dioptriecijfer een minteken, bijvoorbeeld -2 dpt.
